Autor: praca zbiorowa
ISBN 83-89250-36-0

Oddział Poznański Polskiego Towarzystwa Socjologicznego, Galeria Miejska „Arsenał”

Założenia konferencji

Jak się wydaje istotną cechą współczesnej dyskusji na temat społeczeństwa obywatelskiego jest abstrahowanie od kwestii metodologicznych. Zapewne wynika to z jednej strony z przekonania, że badania społeczeństwa obywatelskiego nie różną się niczym szczególnym od innych badań realizowanych w ramach socjologii. Jednocześnie, z drugiej strony, rozpowszechnienia się skłonności do posługiwania ograniczonym instrumentarium badawczym przy równoległej tendencji do dominacji jednych technik i rezygnacji z innych.

Problem, którego tu dotykamy wykracza oczywiście poza kwestie czysto narzędziowe i wynika po części z nadal rozpowszechnionej mody na analizy ilościowe i konwencjonalne (kwestionariuszowe) sposoby pozyskiwania danych. Po części zaś jest następstwem pewnej szerszej tendencji dostrzegalnej w całej socjologii, tendencji do akcentowania wymiaru instytucjonalnego i związanego z nim stosunkowo wąskiego obszaru formalnej działalności społecznej. Sam ów fakt nie wydaje się zresztą niepokojący, pod warunkiem, że uświadomimy sobie potrzebę poszerzania zakresu socjologicznych badań społeczeństwa obywatelskiego. Projekt, który będziemy realizowali zmierza w kierunku zebrania w jednym miejscu różniących się doświadczeń badaczy posługujących się odrębnymi narzędziami, które łączy jeden cel, odpowiedzenie na centralne dla problematyki społeczeństwa obywatelskiego pytanie: jak badać działanie społeczne?

Organizatorzy konferencji stawiają sobie za cel opis założeń metodologicznych i praktyki badań społeczeństwa obywatelskiego w Polsce. Nasze zainteresowanie kierujemy ku pięciu obszarom praktyki badawczej:

– zastosowaniu badań opinii publicznej do opisu „instytucjonalnego” zaangażowania w działaniach tzw. III sektora, samorządu oraz partii politycznych;

– analiz instytucji społeczeństwa obywatelskiego przy pomocy badań kwestionariuszowych, wskaźniki i indeksy aktywności;

– stosowania analiz biograficznych w badaniach działaczy organizacji pozarządowych;

– zastosowania założeń „Action Research” i socjologii radykalnej do badania ruchów społecznych i form samoorganizacji społecznej;

– badań wizualnych przejawów działania społeczeństwa obywatelskiego, wykorzystujących metody socjologii i antropologii wizualnej.

W założeniu wypowiedzi referentów mają się złożyć na quasi podręcznik metod i technik badawczych. Dostrzegamy brak tego typu opracowania na polskim rynku wydawniczym.